Khuyết điểm của người dân, của hạ cấp ta có bổn phận êm dịu xây dựng chớ không có quyền bắt buộc trở thành người xấu như họ bằng lối hạ nhân cách mình xuống để ăn nói cộc cằn, thô bỉ, vô tình tố cáo mình và chánh phủ mình đại diện phục vụ là mù quán, phản dân. Song cuộc sinh hoạt của họ lúc bấy giờ là cuộc sinh hoạt được chi phối bởi bản năng nhiều hơn là tâm hồn. Còn Brizeux lúc đời đang lên có lần cao hứng nói: Tôi muốn làm César hay không làm gì hết.
Các đồ vật trong gia đình dưới mắt họ, bị coi là cũ kỹ quá. Bạn thử đọc sách coi. Họ chưa nghĩ hẳn đến yêu nhưng như thánh Aucutinh tự thú: lúc ấy tôi tìm cái tôi có thể yêu.
Tình tự nhiên có, nó mạnh như vũ bảo. Nếu người gia nhập vào một tổ chức tu hành, họ chán nản về thế gian mà cũng không tha thiết với đời muối dưa. tính nầy nếu người nam thành nhân lão thành còn giữ.
Phần đông trong nam nhân lớn tuổi ai mà không nhớ có lúc hồi nhỏ,hồi thanh niên làm những chuyện kỳ dị bị kẻ lớn rầy la. Họ sống cách vô ý thức, một lối sống vô chánh phủ. Cắt nghĩa cho họ thấy họ cần sức khỏe để xây dựng đời họ.
Nếu ai trách ái tình của bạn là lửa rơm là lòng bạn trai dễ bội bạc thì bạn trai chịu. Tôi hiểu lương tâm ở đây là quan năng tinh thần dùng để tự nhận thức và đánh giá thiện ác những hành vi nhân linh (actus humanus). Những khi nhìn con thơ, họ thấy thấp thoáng hình ảnh người bạn lòng mà ngày xưa nâng khăn sửa trấp cho họ.
Đừng nói chỉ bạn gái có kẻ thèo lẽo. Song cách chung họ phơi trãi những nỗi khổ tâm. Sự khôn ngoan của Thượng đế là: cho đặng một hài nhi ra đời, cho đặng cha mẹ khắng khít nhau, tìm hạnh phúc cho nhau, họ cộng lực nuôi dưỡng, giáo luyện nó phải có những lạc thú của ái tình và trong một khung cảnh hợp pháp là gia đình.
Vấn đề nầy tôi sẽ bàn rộng ở mấy chương sau. Nhưng đáng kiếp cho một số bạn gái đần độn vội tin. Quần áo cũng thi đua thay đổi.
Lương tâm rộng rãi không hay mọt mại về tiểu tiết. Bạn trai độ 11, 12 tuổi tuy hay xao lãng vì ham chơi. Tôi thấy một nền giáo dục đóng cửa tù gây tai hại không ít.
Bởi sinh vào nòi hiếu sắc nên giống nam lúc chưa chiếm đoạt một tâm hồn phụ nữ thì yêu kẻ nầy gần thành điên dại song khi bước vào hôn nhân rồi, ái tình của họ bớt cường độ. Bận nầy cậu leo lên đỉnh cây dừa, dùng dao chặt lấy củ hủ nó và tuôn dừa như mưa bom. Bận nầy cậu leo lên đỉnh cây dừa, dùng dao chặt lấy củ hủ nó và tuôn dừa như mưa bom.
Làm như vậy tức là hiểu tâm lý họ: không thuyết phục họ được đâu. Người bạn trai có chiếc đầu với hình thức gần nhất định sau 13 tuổi và từ đó về sau chỉ thay đổi chút ít thôi. Tôi thấy có nhiều cha mẹ thấy con trai làm lỗi chưởi ong óng khi có kẻ lạ trước mặt họ.