Những nguyên tắc mới có thể được thiết lập ngay cả khi thực tế chưa đủ sức bao bọc chúng. Tư duy trở thành một trò chơi với luật lệ cụ thể, thay vì việc quay sang chỉ trích lẫn nhau. Cũng có những kiểu người chờ đời nghiêm túc để đến lượt mình trúng những giải sổ số lớn và họ để những niềm hy vọng kiểu như thế điều khiển cuộc đời họ.
Thường thì mọi người phải ngạc nhiên trước những gì họ thu được khi họ sử dụng chiếc mũ vàng. Anh Morrison, anh có thể sử dụng chiếc mũ đỏ và nói cho tôi biết quan điểm của anh? Chiếc mũ xanh da trời thiết kế chương trình sao cho nó phù hợp với tình huống, cũng giống như một người thợ mộc lên kế hoạch thế nào để đóng một chiếc ghế tựa hoặc một chiếc tủ.
Tất cả những điều mà tôi đề cập đến trong cuốn sách này đều rõ ràng và lôgíc. Trực giác không phải lúc nào cũng chính xác nhưng thông thường tỷ lệ chính xác của nó cao hơn so với tỷ lệ thất bại, và xét tổng thể, khả năng trực giác thường là đúng. - Sử dụng riêng lẻ những chiếc mũ, nhờ đó, bạn có được những ý kiến cụ thể.
Theo một cách hiểu khác, khả năng trực giác là sự nhận thức hay hiểu biết tức thời sự việc xảy đến. Hãy thử tưởng tượng xem những chính trị gia sẽ gặp khó khăn nhường nào khi phải "đội" một chiếc mũ trắng thuần tuý. Và việc đặt câu hỏi phù hợp có lẽ là phần quan trọng nhất của tư duy.
Tư duy mới lạ liên quan một cách chính xác tới sự thay đổi khái niệm và cách nhìn nhận; Đó chính là nguồn gốc hình thành các khuôn mẫu tư duy. Sự lựa chọn được tiến hành sau đó nhờ vào sự kết hợp sử dụng tư duy mũ đen và tư duy mũ vàng- tìm kiếm phương án thay thế phù hợp nhất với nhu cầu. Bản thân chiếc mũ xanh không thế làm cho mọi người có thêm sáng tạo.
Nhưng có một câu hỏi đặt ra ở đây là liệu có nên sử dụng chiếc mũ đỏ để bộc lộ những cảm xúc mà thông thường nên được giấu kín? Chẳng hạn, liên quan đến vấn để đang thảo luận, chúng ta có thể đặt những câu hỏi như: Tôi muốn nói tới những xúc cảm được phát sinh từ những sự việc cụ thể.
Nhưng nếu bạn thuật lại cảm xúc, ý kiến của người khác, bạn đang sử dụng chiếc mũ trắng. Các thành viên không được phép thay đổi tình huống đó. Hãy liên tưởng đến những dữ liệu sẽ được in ra từ máy in.
Nhưng những ý kiến đóng góp đó mang tính xây dựng. Liệu ý tưởng này có gì giống và khác so với những ý tưởng mình đã biết? Liệu ý tưởng này so với kinh nghiệm khuôn mẫu có sẵn của mình có gì giống và khác? Chúng ta xét đoán để chỉ ra những điều giống và những điều khác so với những điều chúng ta biết trước. Một bác sỹ đang chẩn đoán cho một đứa trẻ bị nổi mẩn ngứa trên da.
Người này cũng là người đứng bên cạnh tấm bản đồ và chỉ ra những lựa chọn thay thế nảy sinh. Nhưng trước hết chúng ta hãy bàn bạc để đưa ra những phương hướng có thể. Bạn sẽ phô bày kỹ năng của bạn, nhưng theo hướng đã định sẵn.
Cũng có khi chúng ta bắt đầu với một ý tưởng mơ hồ, sau đó chúng ta định hình và đưa nó gắn với thực tế. Các máy tính hoạt động theo các chương trình được lập trình sẵn, những chương trình này sẽ hướng dẫn chúng ta xem từng bước chúng ta phải làm gì. Chiếc mũ xanh da trời là chiếc mũ tư duy về chính cách tư duy.