Tại sao một bà mẹ khi nghe con hỏi tại đâu có nó, khi biết nó sớm muộn cũng tìm biết coi tại đâu có em nó và nó sẽ hỏi những người khả nghi dạy bậy cho nó mà không khôn ngoan cắt nghĩa cho nó những đại cương của huyền nhiệm sự sống. Một cách không đáng trách, họ thường mang những tật xấu do hoàn cảnh tạo nên. Có thứ hạng mất dạy đó.
Ai đã giao lại tuổi thơ rồi, đã hai thứ tóc, đi ba chân rồi mà không có phút trầm ngâm hối tiếc vì thời xuân trẻ của mình đã có lần quá tự ái mà nói bậy, làm xằng. Đọc tâm lý bạn gái, chắc bạn nhớ tôi nói bạn gái cách chung có lương tâm tế nhị, lắm lúc quá tế nhị đến đa nghi và đặc biệt là không mấy cường dũng, dứt khoát. Có lẽ họ chưa để ý giá trị danh ngôn nầy của Gustave Le Bon: một lời nói ngọt có hiệu năng hơn một câu nói hay.
Cầu xin Thượng đế cho tìm được người bạn tâm giao lý tưởng để giúp nhau làm nên trên đời. Nhấn mạnh cho họ về lương tâm chức nghiệp. Khi sáng tạo con người, Thượng đế sáng tạo giống hình ảnh người.
Chừng ấy hôn nhân không phải hôn nhân , tâm giao không phải tâm giao. Họ chịu cực sưu tầm những nhạc, thi phẩm phần nhiều tích trữ sự lãng mạn, làm cho lòng bay bổng, mộng mơ. Chiều hay nói kiểu nhà thơ nọ chiều lên trên đồng lúa vàng mơ.
Có người nói họ có đầu óc cách mệnh. Lúc xã giao họ phải giao tiếp bằng môi mép, còn cửa lòng họ kín như bưng. Nhưng về đường tư tưởng, về các quyết định thuộc lãnh vực xã hội, chánh trị, quân sự, họ lúc nào cũng tỏ ra là tay bản lĩnh.
Nền giáo dục cũ phải đánh cho một giá tréo. Họ không mấy khi cứng rắn, cương quyết được trước giọt lệ của đ àn bà. Tôi muốn nói sự chọc ghẹo, trừng giỡn, lả lơi khi gặp bạn gái.
Không có ý sống đời như một Rosseau với Confession, một Gide với Cahier d'André Walter, bạn trai thường chỉ coi văn thơ là phương thế để thổ lộ tâm sự. Bạn trai cởi áo, đi rửa mặt hay tắm ra ngồi ngoài chỗ mái nghỉ. Trong cơ quan có kỷ luật mà họ thụ giáo hay cộng tác, họ cho những luật đúng giờ đúng khắc là dây rối vướng chân họ.
Bị cha mẹ rầy, họ giận không lâu. Họ đã không làm gì giúp chồng thành công rồi, lại không nuôi con mà đi mướn vú, đã không giữ con lại phú thác cho đứa ở, đã không lo ăn mặc cho chồng lại để mặc cho đầy tớ. Có thể không nên gọi nó là tâm giao vì kẻ thi hành nó chỉ tìm lạc thú thể xác cho nhau.
Vì lòng nghe trống rỗng nên khi kinh nghiệm cùng Đấng Thiêng liêng họ nghe nguội lạnh gần như thất vọng. Coi chừng cách ăm mặc, sự dòm ngó của tha nhân, buổi mới ngày đầu tất cả tạo cho họ một mặt ngoài gắng gượng khả ái. Đối với họ không có gì bi quan.
Họ không phải háo danh đâu. Vẫn biết có những Mozart, Pascal ấu trĩ và bao nhiêu thần đồng khác nhưng cứ chung phải nhận từ 8 đến 15 tuổi bạn trai hiểu biết cách hời hợt lắm. Thưa bạn, tất cả những vấn đề nầy nếu không giải quyết theo bạn, do bạn thì có lẽ hơi tệ đó chớ hỏng thì không đâu.